1) Triều phục
Triều phục ở đây không phải là trang phục của hậu phi mặc để lên triều mà thực tế là cách gọi của nhà Nguyễn về lễ phục
Theo Khâm Định Đại Nam hội điển sự lệ thì quy định nhà Nguyễn về Triều phục của hậu phi và công chúa như sau
- Hoàng Thái hậu:
+) Mũ đội: Cửu Phượng quan, thân mũ làm bằng lông mã vĩ, trùm búi tó, sức 9 hình phượng múa rồng bay, khảm 9 lạp bổn, 1 miếng vân hoa bó tóc, 1 bác sơn vàng, 12 cánh hoa bướm, 4 trang sức trâm, 2 cành hốt phía trước, 1 vòng liên đằng bọc tóc, 4 đóa hoa mai, 2 đoạn liên đằng trang sức chân tóc, 1 miếng khỏa kiều đằng sau, phô hình phượng nạm vàng một đoạn chỉ, 4 thân trâm bạch kim xâu chuỗi thùy anh, 198 hạt chân trâu cỡ nhỏ, khảm 235 hạt pha lê các loại.
Nghạch cân làm bằng đoạn Bát ti màu thiên thanh lót lĩnh đại tào màu vàng chính sắc sức 4 khuyên vàng, 1 dải thao tơ. Mũ được phép khảm gương và xâu thêm ngọc châu bao nhiêu tùy ý thích của Hoàng thái hậu.
+) Y phục: Phượng bào bằng sa mát màu vàng chính sắc, thêu chữ Thọ ngũ sắc gia kim, hoa, sóng nước xen kẽ kết san hô, gương, lôi trừu màu hoa xích và sa mát thêu hoa. Thường làm bằng đoạn Bát ti bóng màu hoa xích thếu phượng ổ, hoa, sóng nước xen kẽ kết gương Tây. Viền đoạn gấm nền vàng liên đằng, lót sa Hoàng quế, nối liền áo lụa trắng. Bít tất làm bằng lĩnh bóng màu tuyết bạch, lót trừu bóng màu hoa xích, viền cổ bít tất có 2 dây thao làm bằng trừu bóng màu hoa xích. Hài làm bằng tơ lông vũ màu vàng chính sắc thêu phượng xen kẽ kết san hô, trân châu, gương của Tây.
Hình mũ Phượng quan trong sách Kỹ Thuật của người An Nam , vì chỉ là minh họa nên cũng chưa chính xác lắm.
Trang sức Bác sơn bằng vàng (trên) và hoa văn chim phượng bằng vàng (dưới) trên mũ Phượng quan (Ảnh của nhà sưu tầm Vũ Kim Lộc)
Ảnh chụp Từ Cung Hoàng thái hậu (mẹ vua Bảo Đại) đội Cửu Phượng Quan.
Tranh vẽ Từ Dụ Hoàng Thái hậu (Vợ vua Thiệu Trị, mẹ vua Tự Đức) đội Cửu Phượng quan và mặc Phượng bào màu vàng.
Tranh vẽ Tiên cung Hoàng thái hậu mẹ vua Khải Định
- Hoàng Hậu:
+) Mũ đội: Vẫn là Cửu phượng quan với hình dáng và trang sức như của Thái hậu tuy nhiên Cửu Phượng quan của hoàng hậu không được tùy ý xâu châu ngọc và khảm gương như của Thái hậu.
+) Y phục: Phượng bào làm bằng đoạn Bát Ti bóng màu vàng chính sắc thêu phượng hoa tròn, sóng nước, lót trừu phượng hoa màu hoa xích. Vôt áo làm bằng lĩnh bóng Lai lộ màu tuyết bạch.
Thường làm bằng đoạn Bát ti màu tuyết bạch, thêu phượng hoa tròn xen vàng, lót dải lụa cao bộ màu tuyết bạch. Đai vàng, thân đai dùng tre thuộc bọc đoạn Bát ti bóng màu vàng chính sắc, đều sức vàng, 18 miếng vuông dẹt đều lót mặt gương, khảm hoa vàng trổ rỗng, 2 chiếc móc vàng. Hài làm bằng tơ lông vũ màu đỏ, viền thêu phượng. Bít tất làm bằng lĩnh năm bóng màu tuyết bạch.
Ảnh chụp Nam Phương hoàng hậu đội Cửu Phượng quan và mặc phượng bào
Tranh vẽ Nam Phương hoàng hậu mặc triều phục.
Hài của hoàng hậu nhà Nguyễn được lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật cung đình Huế
No comments:
Post a Comment